Carolus Wagner: Analecta Scepusii sacrii et profani. Pars II. (Viennae, 1774.)
/nultoties Bartphenfibus irruptionem, cum faepius laceíTitus fuerít ab Oftroviczio, non tamen hoftilitas exercita eft. Quarta Novembris miferunt Civitates ablegatos fuos ad Ferdinandum, ut ab eo petant, quod jam tandem velint liberari a tot damnis non particulariter, fed univerfaliter; quod fi non facérét, tunc faciant proteftationem coram Ferdinando, quod non imputaret illis, fi quid facerent aliter, quam hucufque feciíTent, quia inimicis refiftere jam non valerent. In die Barbarae circiter horam nonam ante meridiem Caífovia capta eft ab inimicis videlicet Joanne Kállay , & fibi adhaerentibus, videlicet Francifco Horváth Capitaneo Régétzenfi, & Ladislao Wellej, ac aliquibus Capitaneis Petri Perényi. ltem notandum, quod poftquam porta aperta eft more folito, tunc intraverunt Huszarones nunc decem, nunc quindecim, donec tanta fuma intravit, quod eis non potuerit fieri refiftentia, & obtinuerunt Civitatem: ltem dicitur, quod aliqui CaíTovienfes habuerunt aliquem contradum, cum inimicis; alias tam audader non intralTent, alii autem dicunt, quod fine fcitu Civium cepifient Civitatem. Deus leit , fi fint immunes ab traditione: (o) ltem communis fáma eft, quod talis proditio fada fit voluntate ipforum, fed tamen non omnium, attamen quomodocunque fadum eft, male fadum eft, & dicitur, quod Judex Mathias Melczer de Göncz fit audor iftius proditionis, quia cum Cives fefe opponebant inimicis, ille clamabat paxi pax! & prohibuit, ne aliquis contra inimicos furgeret. ltem in die S. Nicolai feripferunt nobis Leutfchovienfibus Litteras illi CaíTovienfes , hortantes ut line mora fubjiciamus nos Joanni Zapolya , quia fi non, tunc indubie eifemus perituri cum, vita, & bonis omnibus: illas autem litteras una cum litteris Joannis Kállaj mifimus per nuncium noftrum ad Ferdinandum , petendo auxilium. Timendum quod reliquae Civitates etiam ad Joannem declinent; namaliquae ex illis multum vacillant, uti ex verbis patet, nos potius mori decrevimus, quam nos fubjicere Joanni Zapolyae. Convenerunt Civitates reliquae, deíiciente ad Zapolyam CaíTovia, ad fidelitatemque Ferdinando confervandam fe obftrinxerunt mutuo, facilius amiíTionem vitae, & omnium bonorum perpeífurae, quam fidem fradurae; fruftra eis ultimam ruinam minante Joanne Kállaj, & ipfis Caííovienfibus. Ipfís jam CaíTovienfibus a Zapoljanis ibidem jam dominantibus plurimae inferuntur injuriíe quorum non pauci relidis bonis, Uxoribus, & liberis fuis profugere volunt, & multos pcenitet a fidelitate Ferdinandi receftiííe; qui CaíTovienfes miferunt qua(o) Vide P. Samuelis Simon Epitomen Chronologicana ad Annum 1535. R. P. Wagner Analect. Scepuf. P. IL A a