Linzbauer, Franciscus Xav.: Codex Sanitario-Medicinalis Hungariae 3/4 (Budae, 1861)
Continuatio altera regiminis imperatoris ac regis Francisci (II.) I.
23 Medicae in merito depromendae OpinionisdeRelationibus officiosis circa Choleram morbum die 3-tia Julii 1831 h o- ra 6-ta pomeridiana celebratae. Infrascripti in obsequium gratiosae determinationis de dato 3. Julii a. c. post meridiem perceptae eodem die hora 6-ta post meridiem considentes Acia submissa perlegimus, et opiniones nostras adjacentes hisce deprompsimus et quidem : 1- o. Relationem Chirurgi Cameralis Nicolai Polák ex Tisza-Ujlak 1831 de morbo 13., 14., 15., 16. et 17. Junii ibidem observato. 2- do. Relationem Physici Comitatus Ugocsiensis Georgii Sömbery de 21. Junii 1831. 3- tio. Relationem Domini Professoris Pauli Bugáth de dato 25. Junii 1831. E quibus patet in Tisza-Ujlak ex 80 hominibus, qui in ratibus ex Irhollz salem transportarunt, et in itinere per 12 dies constituti fuerunt subito infirmos evasisse 5, e quibus 3. mortui sunt, et duo convaluerunt, dein iterum infirmos evasisse,et quidem a 19-na Junii 5, e quibus tres consanati,duo mortui. 21-ma Junii duo aegri novi accesserunt, qui in cura remanserunt. Morbus in omnibus subito inchoavit cum gastro-enteralgia, inquietudine, anxietate, mox accessit vomitus, et diarrhoea, atque plura alia symptomata in Relationibus exposita, imprimis etiam in Relatione per Dominum Professorem B u g á t h data, et ex phoenome- nis per obductionem cadaverum duorum a Physico Sömbery susceptam, summa probalitate medica concludimus morbum Choleram esse eundem, qui in Russia 1830 et 1831 observatus est. 4- to. Relationem Physici Comitatus Szabolcsensis Francisci Staintz ex Nagy-Falu, 28. Junii 1831. 5- to Visum Repertum Chirurgi Pauli Horváth, ex Nagy-Falu, 24. Junii 1831. E quibus patet in Comitatu Szabolcsiensi in pluribus locis aegros occurrisse plures, qui omnia Symptomata Cholerae orientalis exhibuerunt, et quidem secundum Relationem Physici citissime 1 e t h a 1 i s. Exoptasset Facultas haec, ut ad naturam morbi exactius dijudicandam etiam Obductio legalis instituta fuisset. Datum Budae ut s. 2603+ liinea cordonalls Szolnoki no usque Rosenbergain ducta. Conci. Cons- A? 18544. die 5. Julii 1831. Cholera orientali in aliquibus Tibisco adjacentium Jurisdictionum locis recentius erumpente, tales quidem de tempore ubique factae sunt Dispositiones, ut ejusdem morbi contagium, quantummodo fieri potest in primordio statim exstinguatur, quod eo certius sperari licet, cum idem malum, teste experientia, ubi illico detegitur, ac requisitae etiam protinus adhibentur praecautiones, consopiri omnino posse compertum habeatur. Ad certius interim assequendum salutarem hunc ac exoptatum scopum, Regium isthoc Locumtenentiale Consilium ultra hactenus positas provisiones, penes strictissimam infectorum praeclusionem, id quoque necessarium fore ad- invenit, ut linea separatoria ex Szolnok pone Zagyvam IJatvaninum, inde per Vaczium usque Granum, et abhinc Rosenbergam versus ducatur, Arvensi ductui cordonali jungenda; quo sic reliqua ab omni contaminatione hactenus libe