Linzbauer, Franciscus Xav.: Codex Sanitario-Medicinalis Hungariae 3/1 (Budae, 1853)

Regimen Francisci I. imperatoris ac regis

830

s c h e d i k efformatmn, ac benigne adprobalurn in Instituto hocce 26. mensis Martii a. 1. suum sortiantur exordium.

II. Hebdomade.

De 13 diversae speciei seminibus , quorum inseminatione terrae melioratae , aut porro meliorandae in prata, agros, hortos, sepes perennes, aut etiam sylvas mutari queunt; exhibitis etiam horum experimentorum hactenus productis effectibus.

III. Hebdomade.

De cultu hortorum , in specie autem de erigendo seminario arborum fructiferarum ; de earundem insitione, oculatione , propagatione et transplantatione, putatione et mundatione, de implantatione sepium perennium, arborum procerarum ac humilium ; item de multiplicatione utilissimae arboris Acntiae medio seminis , et surculorum bimulorum.

IV. Hebdomade.

De cultu serici. De praeparatione terrae pro semine mororum; de ejusdem inseminatione, rigatione, de transplantatione surculorum (quod anno secundo fit) de eorundem putatione et mundatione; de exclusione ovulorum bombycinorum; de bombycum in classes distributione, de plexu storearum ; de praeparatione fulcrorum, de decerptione foliorum , de putatione surculorum in sepibus perennibus , seu sylvula mororum , ac arborum procerarum ; ac nutritione , mundatione , subdivisione , atque inglomeratione bombycum , de mundatione et subdivisione galettarum, ac de eorundem deglomeratione ; de coctura , et netura serici vilioris.

Omnes hae occupationes tempus 7. 8. 9. et 10. hebdomadum exposcunt; quin tamen sequentes et residuae Praelectiones cum suis Demonstrationibus interrumpantur:

V. Hebdomade.

De veris et experintia probatis regulis universae domesticae , pecuariae, campestris , civilis ac ruralis Oeconomiae. Regulae hae singula hebdomade continuabuntur; nempe quoties id ipsum tempori et circumstantiis adnexae Demonstrationes oaconomiae exposcent. Quod ipsum de reliquis etiam objectis oeconomicis intelligendum venit.

VI. Hebdomade.

De cultura apum , juxta earundem diversitatem , ac tractandi varias methodos.

VII. Hebdomade.

Vera methodus se ipsum , uxorem , proles, familiam domesticam , quin et egenos extra statum merendi positos , ac mancos etiam homines , totius anni decursu utiliter occupandi continuabitur.

VIII. Hebdomade.

De ordine Politiae in pagis observando, ac omnibus vitae ruralis necessitatibus adcommodato. De regulis normativis, pagos, eorundem incolas, rus, hortos, ac pecus concernentibus , atque ad omnes hactenus cognitos eventus , tempora, occupationes, circumstantias , et necessitates extensis, ac adcominodatis > ope quarum praedominantibus ruri malis, antequam ingruant, occurri posset.

IX. Hebdomade.

Qua ratione diversa prata , videlicet tam artefacta, quam etiam naturalia meti debeant ; procurabitur sic dictum foenum anglicanum ; methodus praeterea exhibetur : trifolium , lolium perenne, triticum repens, non secus alias tam naturales, quam etiam artefactas pabuli species in usum pecorum convertendi , ac

1- o. ejusdem procreatio.

2- 0. Conservatio.

3- 0. Applicatio. IVB. Postremum peculiariter hyetne pertractabitur.

X. Hebdomade.

Instituentur parva tentamina, qua ratione in inferioribus Regni partibus depressiora terrena, quae hactenus nulli, aut exigui usus erant, fertilia reddi queant; quo decursu temporis evidenter demonstrari possit: haec a saeculis inculta, aut potius neglecta terrena in optima prata, agros, hortos, et sylvas parvo labore et exiguis sumptibus converti posse. Sed non hic una sufficit manus ! Non una dies ! Non una voluntas J

XI. Hebdomade.

Nonnullae tempori, circumstantiis ac necessitatibus domesticae, campestris, pecuariae , civilis et ruralis Oeconomiae adcommodatae practicae operationes assumentur , et continuabuntur , cumprimis authumno et hyeme.

XII. Hebdomade.

Causa procreationis , aut defectus leguminum in gleba nigra , argillosa, natrosa , arenosa , aut nimis depressa ; melioratio agrorum medio inseminationis leguminum , item