Schuster, Joannes (szerk.): Pauli Kitaibel M. D. Prof. Chemiae ac Botanicae: Hydrographica Hungariae 2. (Pest, 1829)
Aquae Comitatus Sárosiensis
Investigatio Terrarum. Anno 1797 Martio investigabantur Pesthini Aquae lagenarum duarum e communi scaturigine praegressa aestate haustae. Lagena prima praeter Ochram exhibuit crustam albam, quae fundum obducebat, non tamen diffifculter separandam. Ebullitione nunc adhibita secessit sedimentum, vasi fortiter adhaerens, ita ut nonnisi longa agi latione, et ope scopulae setaceae separari potuerit. Tam sedimentum spontaneum, quam incoctione usque ad | (s^u per evaporationem separatum solvebatur Acido muriatico usque ad , cui residuo spiculae a Vitro separatae et detritae immixtae erant, et reliquum erat etiam fere impuritas. — Altera ebullitione, quae protracta erat usque ad A residui, secessit Terra alba informis, partim libera, partim Vitro fortiter adhaerens: haec pro majore parte Acido muriatico cum effervescentia solvebatur. Tertia incoctione usque ad duos pollices residuos adime aliquid sordide fuscae materiae separabatur , et vas argenteum , in quo incoctio contigit, circulos nigros ad margines Aquae ab initio contraxerat. Sub ulteriore evaporatione, in vase argenteo instituta , tam vasis circuli, quam Terra separata nigricabat. Cum Terrae Acidum muriaticum affundebatur, odor Aeris inflaramabilis ♦ percipiebatur, similis illi, quem Stannum sub solutione in eodem Acido emittere solet. Solutio muriatic.a per dilutionem opalescebat, et Luce irradiante primum in rubrum , dein in nigricantem , colorem inclinabat: continuit adeoque Argentum ! Longiore mora solutio turbida mansit. — Altera Lagena aeque exhibebat sedimentum ochraceum, nullas tamen crustas albas: sedimenti pars facile separabatur, pars tamen difficilius secessit, quam illae crustae. Terra partim sponte, pariim digestione aliquot dierum super fornace (particulis simul albis in superficiem adseendentibus , non cohaerentibus , difficulter submergendis, et Ochra deposita) e volumine granorum AQUAE BARTPHENSES 1795. 7