Schuster, Joannes (szerk.): Pauli Kitaibel M. D. Prof. Chemiae ac Botanicae: Hydrographica Hungariae 2. (Pest, 1829)
Aquae Comitatus Sárosiensis
4 b) 1801 Majo hausta Aqua Pesthiui mense Julio investigabatur. Eodem mense prodit Kitaibeli Nuncius praevius de Aquis mineralibus bartphensibus, Januaiio et Februario elaboratus. c) 1813 a secunda Augusti usque 19 Septembris Bartplae existens Prof. Kitaibel iteratam arialysim perficit, tempestate licet dirissima pluviosa pressus. — Mense Octobris D. Physicus Zeliuka Aquas Pesthinum submisit. — Eodem hoc anno projectum D. Phys. Zelinka ab Excelso Consilio Regio rati- habitum, in effectum deductum (pro lagena nempe Aquae bartphensis repleta cruciger unus exactus) Cassae intulit a 18va Junii usque Octobris ultimam, florenos 550 (adeoque 33 mille lagenarum impletae fuerunt!). Physicus fontibus inspiciens incassationeiti procurat; idem historias moTbosorum sanatorum slibmitfit. Ättalysis atini 1796—97 tantum supplementaria fuit a'halyseos anni 1795. Separatio Terrarum, Saliumque aliter tamen suscepta fuit. Terrae 1795 sic separabantur : Acidum muriaticum reliquit Silicam, solvit caeteras ; solutioni additus Murias Ammonii, dein post ebullitionem Ammonium causti- cum excessivum separavit Aluntinam et Ferrum: Alumina per Kali causticum 'soluta relinquebatur Ferrum. Post ignem adhibitum Sulphas Ammonii separavit Calcariam , qua Selc- nitem, dein sub ebullitione Carbonas Natri , Carbonatem Magnesiae. 1790—97 iterum Acidum muriaticum reliquit Silicam, nunc additus Sulphas Ammonii et Alcohol separarunt Calcariam , qua Selenitem } sub ebullitione dein Ammonium causticum dejecit Aluntinam et Ferrum iterum per Kali causticum disjuncta; tandem sub coctione Carbonas Natri amovit Carbonatem Magnesiae. — Salia 1795 sic determinabantur: Muriate Bärytis Acidum sulphuricum, nunc ustulatione Extractivum ; ex alia vero Aquae quantitate Argentate Ammonii Acidum muriaticum , residuum sistebat Carbonas Natri. 1976—97 brevius dejiciebatur Acidum mu. riaticum per Argentatem Ammonii , dein post additum Acidum muriaticum dejiciebatur Acidum sulphuricum per Mu- tiatem Barytis} Natrum calculo eruebatur). AQUAE SÁROSIENSES.
