Kitaibel Paulo - Tomtsányi Adamo: Dissertatio de terrae motu in genere ac in specie Mórensi anno 1810 die 14. januarii orto (Budae, 1814)
Sectio I. De terrae motu in genere
10 in nobis possunt , meritoque attentionem nostram excitent. Alia ex bis remotiora dici possunt, alia proxima, quaeve immediate motum terrae praecedunt. Ad remotiora signa pertinent magnae , sc diuturnae pluviae, majores inundationes, nives copiosae , grando major. Haec ordinarie terrae motum praecedunt, metumque non iafundatum annuntiant Ita Florentiae anno 1449* grandes, ac diuturnae pluviae , terrae motus praenunciae fuere. Ita quoque in regno Neapolitano, perpetuae, ac ultra tres menses,’ absque omni, vento durantes pluviae, secutaeque ex iis eluviones, praenuncii fuere, illius motus, qui 1456. die 5. Decembris hora 3tia matutina, dirum in modum regnum de- vastavit. Id ipsum experti sumus nos quoque in eo terrae motu, qui nostris diebus, anno scilicet 1Ö10. die 14. Januarii , quem mox descripturi sumus, in Moor, et magna parte provinciae Albensis saeviit. Hunc enim perinde largissimae pluviae, toto autumno, et hieme lapsae, et ex iis eluviones in valle Mdrensi natae , atmosphaerae , per plures menses, absque omni vento inertia, nebulaeque graves, terram involventes, praecessere, et pro signis imminentis mali haberi poterant. Bou« 'guerii quoque observationes doceat : in regno Peru- viano ultimis anni mensibus multo frequentius terrae motum fieri, ac aliis; quia nempe hoc tempore plus illic pluit, quam toto reliquo anno. Annál. Phys. Gilbert. V. 6. p. 69. Item Bertholon. Jßlectricität der Lufterscheinungen P. I. Cap. /. 14. Ad propinguiora signa referuntur frequentes bolides, in atmosphaera supra certum locum natae, ac in aere volantes. 2do Exhalationes e terra sulphureae, suffocantes, et rubore solem, aut lunam suffundentes. 3tio Animalia , notabilem quasi solicitudinem , et inquietudinem prodentia ; quae ob suffocantia terrae eiluvia, ac spirabilem hanc