Győry, Tiberius von dr.: Semmelweis' gesammelte Werke (Jena, 1905)
Tractatus de vita plantarum (Dissertatio inauguralis)
6 Tractatus de vita plantarum. dispescendi. Albumen pars seminis accidentalis, mox majori mox minori adest copia, mox pene deficit, et in relatione inversa ad em- bryonis versatur magnitudinem, ut hoc (in Cucurbitaceis, Cruciatis) maximé evoluto penitns exterminatur; alias (in Gramineis, Scitamineis, Umbellatis, Liliaceisj supra ilium longe dominetur. — Albumen in cellulis amylon. muciim, subinde et oleum pingue continens, embiyoni nutrimentum suppeditare videtur. Processus germinationis. Ut semen in plantam evolvi possit, primo ipsum vitabilitate gaudeat — semina effoeta nunquam germinare, experientia compro- bat —; dein, potentiis excitantibus (luci, aéri, electrico, humori) pateat. Quamdiu hoc vitalitás in seminibus conservetur? variat; sunt, quae hac facilitate mox post maturationem exuuntur, dum in aliis multos tuetur per annos. — Prioréra experimur in Umbellatis, Saxifragis, Gentianeis — posteriorem in seminibus amjdosis — frumentis quorum gran a post saecula progerminasse feruntnr. — Processus ipse germinationis sequent! absolvitur modo: Embryo per liylum seminis aquam adtrahit, quae hujus integumenta emollit, et in albumine contentas substantias resolvit ac diluit; carbonium et azotum aeris atmosphaerici, per aquam absorpti, in penetralia seminis vehuntur, oxygenium vero illius pro parte carbonium amylo exigit, cum eo acidi carbo nici sub specie avolando, dum alia hujus oxygenii pars cum reliquo albuminis jungitur, illudque in materiam saccliaraceam transmutat; praeterea gas hoc cum ceteris potentiis stimulantibus dynamico agit modo, seminis vitalitatem excitando, processus dictos fovendo et urgendo. Eadem vero ratione, qua cotyledones aqua praegnantur, et nisus evo- lutionis in embryone excitatur, turgescunt semina, rumpuntur tandem ejus integumenta, quae officium suum completentia decidunt et ex- s'iccantur, cotyledones vero uunc ab in vicém discedunt, extricatur blastema, cujus radicula, quamcumque antea regionem respexit, ad radicem in terrae sinu vertitur (sive vi centripeta, sive proprio in ejus vita fundato nisu), in quam plures demissit fibrillas, quae rudimentum constituunt novae radicis, gemmula vero per nisum lucem quaerendi, aut vim centrifugám determinata, minus rapide quidem, versus solem elevatur, huicque unum, duove expandit foliola. Cotyledones vel cum gemmula super terrain extolluntur, vel infra ejus superficiem relicti manent, eamque habent momentosam destinationem. ut pro planta infante succos crudos, quos tenera adsugit radicula digerant et assimilent, imo propriam ei substantiam in nutrimentum subministrent; illa vero adolescente, perfectis atque roboratis huic functioni dicatis organis cotyledones munere suo exuuntur, marcescunt — moriuntur. — Temporis spatium, quod semina in germinationem consumunt varium invenitur, secundum plantas unde repetuntur; sunt, quae, cito germinant, uti Leguminosae, Gramina, Cruciatae, imo quae- dam in ipso adhuc fructu liunc processum iuchoant, de quo Rhizo- phora, Mangle, et Bulb ine asiatica mira nobis exempla per- hibent. dum alia per longius tempus se ad ilium praeparant, quemad- modum Umbellatae, Rosaceae, Proteae, quae ad duos subinde annos
