Győry Tibor (szerk.): Semmelweis összegyüjtött munkái - A Magyar Orvosi Könyvkiadó Társulat Könyvtára 46. (Budapest, 1906)
Tractatus de vita plantarum
6 y GENERATIO SEU PROPAGATIO. Plante — animalium in modum — vel per generationem heterogeneam vel homogeneam oriuntur. — Priorem magna naturae curiosorum turma contra Ehrenberg principem oppugnantem, defendit, quam et quilibet attentus observator quotidie comprobandi occasionem reperiet, dum sub solo potentiarum generalium : aquae, aeris et caloris conflictu, materiam dictam Pristleyanam, Confervas certas Lychenum, Muscorum, et Fungorum species oriri conspicit. — Neque rationi contradicit, imo ad illam confugere, jubemur, quomodo enim quarundam cryptogamarum e. g. Onygenae equinae, quae unice inter soleam et ungulam equorum reperitur, vel S piacim i sphaerici, tenuis, angustati mnioides, quae excrementa certorum animalium obducunt. — Sph aeriae purpureae et militaris quae cadavera quorundam insectorum tegunt — imo nonnullarum phanerogamarum, quae in locis et sub circumstantiis procrevere dum nullum semen illuc devehi potuit — ortum alias nobis explicabimus?! Longe frequentius tamen piante e individuis ejusdem speciei oriuntur, per generationem homogeneam seu propagationem dictam, quam iterum in monogeneam et dige- neam distinguimus. Generatione monogenea, quin foe- cundatione opus sit, pars quaedam individui materni in sobo- lem evolvitur. — Huc spectat propagatio per gemmas, tubera, bulbos. — Generatio digenea mediante concursu sexus duplicis, polaris, perficitur, quo vera gignuntur semina — quaedam utroque modo propagantur, ut id in arboribus nostris videmus. Semen, plantam in nodum contractam exhibet; perfectum integumento ex nucleo constat. Integumentum membrana componitur duplici, quarum exterior chorion s. testa, interior endopleura s. nuclearium nominatur. Testa nunquam deest, formatur e cellulis, quibus subinde et vasa spiralia accedunt estque pororum expers ; Endopleura crebro deficit, alias texturae est mere cellulosae. Ambae semini utiles evadunt, illud obvolvendo, partes interiores continendo ac muniendo. Nucleus embryone et albumine completur. Embryo rudimentum novae piante repraesentat, est ideo maxime essentialis
