Bene, Franciscum: Brevis doctrina de vaccina per Franciscum Bene (Budae, 1818)
21 §. 3o. i) Tantum in loco inoculationis oritur variola, reliquum corporis intactum manet. i) Variolae comunis effectus inde potissimum originem ducunt, quod, seu casu seu inoculatione orta, universum corpus pervadat. Facies aegri totaque reliqua corporis superficies intumescit, exulceratur, variolosus nec incedere, nec sedere, imo nec iacere sine dolore valet. Sed non ta.ntum cutim externam occupant tunc variolae , sed etiam in internis persaepe deprehenditur partibus sic in cavo oris et narium, in faucibus , pharynge larynge , trachea, pulmonibus, ventriculo, visqeribusque. Atque hinc ratio peti saepe potest, cur occasione huiusmodi variola- larum inflammationes in internis , non raro letha- les, locum habent. §• 3>. Vaccina e contra tantum eo , quo inoculatio instituta est loco, prorumpit: propterea plerumque in brachio tantum, ubi comuniter inoculatio suscipitur, comparent variolae. Quandoque quidem conspicere licet, etiam extra locum inoculationis unam alteramve variolam. Sed etiam tunc intactae manent reliquae partes tam internae quam externae. Aliquando quidem, die post inoculationem susceptam duodecimo aut decimo sexto , quandoque etiam serius observantur in oorpore hinc et