Bél Mátyás: Heves megye ismertetése 1730–1735 - A Heves Megyei Levéltár forráskiadványai 8. (Eger, 2001)

KÜLÖNÖS RÉSZ - II. szakasz A járás városai és mezővárosai

2. §. Forma castri propugnacula, situs, machinae bellicae et praefectus Erat Castro, ut ex eodem historico discimus forma quadrangula, e fundamentis ex gleba et cespite salicibus interjectis. A meridie habebat fossam latam et profundam, manu factam et aqua fluviali plenam, ac tria propugnacula tribus in lateribus satis ampla et munita, tanta altitudine, ut domorum sectum et fastigia, quae intus erant, extrinsecus conspici nequaquam potuerint. (Idem liber XVIII. folio 207.) Arti accessit natura, quae utrinque, a meridie Tibisco, Zagyva a septemtrione confluentibus Castrum praemunivit ita, ut ex ea parte nusquam adiri vel oppugnari potuerit. Quid quid autem ad conservandum tam firmum praesidium requirebatur, tormentorum machinae majores atque minores erant viginti et quatuor, scloporum manuarium plus quam tria millia, pulveris sulphurei pondo octoginta millia et pilarum globorumque ferreorum plumbeorumque magna copia. Aderat et militum praestantissimorum selectus, dignus praefecto laudato illo Horvatinovitio, si diutius eidem praefuisset. Praefuit autem cum laude quadriennio, sed postea Vindobonam profecturus ab insidiis Turcicis inter Ságum et Gyarmatum interceptus Constantinopolim vitam et mortem transtulit. 3. §. Nimirum ardebat tunc patria bello, quod Solymannus contra Ferdinandum levi ex causa excitaverat. Quid quid enim Isabella Joannis filii Zápolyiani uxor cum Petro Petrovitio tutore suo de Georgii monachi Transylvaniam caesari restituendam suadentis consiliis quaesta erat, id omne sibi ipsi fieri Turca imputans Mehemetem equitum Europaeorum magistrum cognomento magnum contractis undique copiis et adductis praetorianorum janicsarorum copiis Pannoniam indeque Transylvaniam petere ac Isabellam cum filio ejectis ex provincia Germanis ac Ferdinandi copiis reducere jussit. Is uti erat miles fortis et strenuus et ideo communi Turcarum suffragio magnus imperata barbari exacturus, feliciter omnia, quae obvia sibi erant, occupat et postquam complures arces praesidiis Turcicis impleverat, castra Belgradum reduxit, Achmetes vero, quem pariter ad vindicandas, quas praetendebat injurias Solymannus Constantinopoli dimisit, conjunctus Eunucho Budensi praefecto et compluribus victoriis hinc atque inde obtentis elatus ad obsidendum Solnocum properavit. Praemisit autem Eunuchum ipse pone secuturus, qui Eunuchus etsi millia plus quam duodecim secum duxit, nulla tarnen spe potiundi Solnoci tenebatur, sed ob eam tantum causam obsidione Castrum cinxit, ut supportatione commeatuum auxiliorumque, dum Achmetes veniret, excluderetur. 164