Az egri püspökség jövedelmeinek 1799. évi összeírása I. - Az egri egyházmegye történetének forrásai 5. (Eger, 2001)

Civitas Agria

Civitas Agria et promonthorio capitulari Allmagyar, praeter propter 45 urnas musti constituentem. Stola annue infert circiter 550 Rf., constituit itaque annuus proventus Rf. 1183 xr. 45. §6. Praeter ecclesiam cathedralem existunt sex adhuc publicae ecclesiae et quidem ecclesia PP. Minoritarum in foro Agriensi, PP. Franciscanorum in platea capitulari, ecclesia PP. Servitarum in parte civitatis Csurgó dicta, ecclesia FF. Misericordiae in platea aeque capitulari, ecclesia olim Societatis Iesu, nunc iuventutis studiosae in platea episcopali, denique ecclesia xenodochialis in platae aeque episcopali. Graeci rutus non uniti in platea Rasciana magnam et turri splendida praedictam ecclesiam habens. Adsunt apothecae duae, una FF. Misericordiae, altera vero sic dicta civitatensis in claustro redueto Societatis Jesu. pagina 123. §7. Scholae hic a normalibus ineipiendo usque philosophicas, juridicas, theologica inclusive frequentari possint, solam enim medicam facultatem excipiando omnes alia, quae in universitatibus haberi solent, optimus professoribus provisae adsunt. Humaniores in aedibus fini huic destinatis pone templum abolitae Societatis Iesu, normales vero, philosophica, iuridica et theologica in Lycaeo sie dicto, munificentia aeterna memoria digba suae excellentiae denati episcopi comitis Caroli Eszterházy exstrueto traduntur. Magnificum hoc aedificium speculis astronomis praeditum est, cui instrumenta astronomia ex Anglia etiam allata, collectio monetaria, rerum naturalium, instrumentorum item mechanicarum et physicorum, cum insigni bibliotheca, haud desunt. Lycaeum hactenus ad 180 millia Rf. effert, palam est, Lycaeum hoc novabili fundatione dotatum esse. §8. In platea episcopali exstat xenodochium ex solidis materialibu ad unam contignationem elevatum et scandulis tectum, continens in se turrim ac tribus campani provisam ecclesiam, cum tribus altaribus, cum choro item et organo, cubicula habet universim 15 et culinam unam, dispensam unam, in area asseribus cincta existit aedicula attrita pro campanatore. Item fons lapideus et conservatorium lignorum ex asseribus constructum. Fundatio hujus xenodochii duplex est, alia quippe ilia, quae per venerabilem clerum, alia item, quae per saeculares benefactores domui huic, ex pia munificentia legata est, illius unus ex dominis canonicis, hujus vero civitates Agriensis curam habet, efficit autem fundatio in summa 30 000 Rf. 54