A Győri Püspökség Körlevelei, 1902
Tartalomjegyzék
7 ■operandi maiestate, exequendi dexteritate, loquendi facunditate, styli elegantia, chara, cteris firmitate, cordis magnanimitate, vitae in virtutibus completae, longa experientia, ut mons altus, eminet et ut fortis vexillifer principiorum evangelicorum omnes secura via manuducit ideoque iure merito a S. Malachia ceu Lumen de Coelo praenuntiatus, ut insigne gentilitium eius vita totaque agendi ratio eius quoque demonstrat. Quamvis populus Christianus in se erga Pontificem non parum devotus sit, ut nihilominus promtior reddatur ad efficaciter Papae succurrendum, exponi ei debet munus eius, qui est sol et centrum totius compaginis Ecclesiae Ecclesiaeque neces' sitas. Quomodo porro primi quoque christiani portionem substantiae suae deposuerint ad pedes apostolorum pro necessitatibus Ecclesiae. Quidve Romani Pontifices per novem saecula pro peramata Patria nostra praestiterint? Non desunt auctores antiquiores, qu1 de benefico Romanorum Pontificum in gentem Hungaricam influxu specialius scripserunt, sed parum leguntur et in genere tantum dicimus populo fuisse pontifices in nationem nostram beneficos, sed generali hoc effato parum instruitur. Liceat ergo nobis pauca excerpere et ita provocare ad ampliora studia facienda. Quae hic sequuntur, minime sunt nova, verum tamen nunquam satis dicitur, quod nunquam satis discitur. Ante omnia in memoriam populi vocari debet illud pondere plenum verbum magni Pontificis Innocentii 111. de an. Chr. 1199., qui enunciare non tergiversatus est, inter universas provincias apostolicam Sedem Regnum Hungáriáé speciali quadam praerogativa semper dilexisse.1 De cuius enuntiationis veritate luce meridiana clarius convincunt nos singulae paginae Annalium Patriae nostrae. Nullus pater solertiorem curam, nulla mater teneriorem attentionem in prolem suam aliquando manifestavit, quam Sedes Apostolica erga regnum Hungáriáé Recte dixit iam Herder: Antistes Romanus multum boni praestitit christiano orbi ■ facta enim gentium conversione non tantum plura regna veteri Romae sociavit, sed insuper sub auspiciis suis latarum legum robore firmius dominabatur illis, quam Roma antiqua, orbis Domina. Anglia et Imperii Occidentalis maior pars, Hungária religionis Christianae initia Eidem in acceptis referre debent. Quod demum Europa Hunnorum, Arabum, Tartarorum, Turearum, aliorumque barbarorum furore plene non sit concisa, Sedis Romanae efficaciter operantis fuit consectarium.2 Ecce Graeci non minus culti, quam Romani, cum suo patriarcha oecumenico Constantinapolitano in summo fastigio honoris consistenti neque barbarorum irruptiones impedire, eo minus per tot saeculorum seriem eos ad fidem convertere et civilisationem Europeam eis communicare valuerunt. Pontificis interventu venerunt ad Hungaros ex Occidente religiosi S. Benedicti, aliique missionarii, qui eos docuerunt cum successu religionem Christianam et civilisationem ita, ut pedetentim deponerent crudelem pugnandi praedandique pruritum, gladiosque converterent in vomeres aliaque instrumenta artium necessariarum. Quaero modo, potuitne novo isti populo religione christiana maius commodum parari? In cuius firmitatem Sylvester II. erectos per protoregem episcopatus auctoritate sua ratihabuit, cuius vestigia presserunt et alii S. Petri successores. Et quidem ut propaDe benefico influxu Romanorum Pontificum in gentem nostram. 1 Cod. Dipt. T. II. p 358. — 2 Sämtl Werke T. VIII. Studtg.
