A Győri Püspökség Körlevelei, 1899
Tartalomjegyzék
32 Sed, his omissis, Spiritum Sanctum secreto illapsu in animis justorum agere, eosque admonitionibus et impulsionibus excitare, nullus est, qui ambigat; id ni foret, externum quodvis praesidium et magisterium inane esset. »Si quis . . . salutari, id est evan- gelicae praedicationi consentire posse confirmat, absque illuminatione Spiritus Sancti, qui dat omnibus suavitatem in consentiendo et credendo veritati, haeretico fallitur spiritu.«1 Verum, quod etiam experiendo novimus, hae Sancti Spiritus admonitiones et impulsiones plerumque, non sine quodam externi magisterii adjumento ac veluti comparatione, persentiuntur. »Ipse, ad rem Augustinus, in bonis arboribus cooperatur fructum, qui et forinsecus rigat atque excolit per quemlibet ministrum, et per se dat intrinsecus incrementum.«2 Scilicet ad communem legem id pertinet, qua Deus providentissimus, uti homines plerumque fere per homines salvandos decrevit, ita illos, quos ad praestantiorem sanctimoniae gradum advocat, per homines eo perducendos constituit, »ut nimirum, quemadmodum Chrysostomus ait, per homines a Deo discamus.«8 Praeclarum ejus rei exemplum, ipso Ecclesiae exordio, positum habemus: quamvis enim Saulus, spirans minarum et caedis,4 Christi ipsius vocem audivisset ab eoque quaesivisset, Domine, quid me vis facere? Damascum tamen ad Ananiam missus est: Ingredere civitatem, et ibi dicetur tibi, quid te oporteat facere. — Accedit praeterea, quod qui perfectiora sectantur, hoc ipso, quod ineunt intentatam plerisque viam, sunt magis errori obnoxii, ideoque magis quam ceteri doctore ac duce indigent. — Atque haec agendi ratio jugiter in Ecclesia obtinuit; hanc ad unum omnes doctrinam professi sunt, quotquot decursu saeculorum sapientia ac sanctitate floruerunt, quam qui respuant, temere profecto ac periculose respuent. Rem tamen bene penitus consideranti, sublato etiam externo quovis moderatore, vix apparet in novatorum sententia, quorsum pertinere debeat uberior ille Spiritus Sancti influxus, quem adeo extollunt. — Profecto maxime in excolendis virtutibus Spiritus Sancti praesidio opus est omnino: verum qui nova sectari adamant, naturales virtutes praeter modum efferunt, quasi hae praesentis aetatis moribus ac necessitatibus respondeant aptius, iisque exornari praestet, quod hominem paratiorem ad agendum ac strenuiorem laciant. —■- Difficile quidem intellectu est, eos, qui christiana sapientia imbuantur, posse naturales virtutes supernaturalibus anteferre, majoremque illis efficacitatem ac foecunditatem tribuere. Ergone natura accedente gratia infirmior erit, quam si suis ipsa viribus permittatur? Num vero homines sanctissimi, quos Ecclesia observat palamque colit, imbecilles se atque ineptos in naturae ordine probavere, quod christianis virtutibus excelluerunt ? Atqui etsi naturalium virtutum praeclaros quandoque actus mirari licet, quotus tamen quisque est inter homines, qui naturalium virtutum habitu reapse polleat ? Quis enim est, qui animi perturbationibus, iisque vehementibus, non incitetur? Quibus constanter superandis, sicut etiam universae legi in ipso naturae ordine servandae, divino quodam subsidio juvari hominem necesse est. Singulares vero actus, quos supra innuimus, saepe, si intimius per- spiciantur, speciem potius virtutis, quam veritatem prae se ferunt. — Sed demus tamen esse : si currere in vacuum quis nolit aeternamque oblivisci beatitatem, cui 1 Cone. Arausic. II can. VII. — 2 De Grat. Christi c. XIX. — 3 Hóm. I. in Inscr. altar. —■ 4 Act Ap. c. IX.
