Bél Mátyás: Buda város leírása 3. Buda visszavívása (Budapest, 1993)
369 SECT. L HISTORIAE VRBIS ByDENSIS PERIOD. II. Wagnervs (n.) au£tor eft. Glifcebant, nimirum, per Hungáriám , iám tum, nouarum rerum ftudia , odio , in Leopoldvm ftimulata. Hæcille, non retexit modo legato, fed fuppeditauit etiam, confilia, quibus vteretur Caesar , fi fida pace vti vellet. §- LX1 V. V Ltra luftrum, pax proceíTerat, ficuti minus tuta noftris, ita Buds. lucrofa , quam ciues quidem mercatibus , pnefidiarii , fufceptis procurfionibus, folerter in rem fuam vertebant. Cruentæ, in primis de finibus lites, fuperbos fecerant Budenßs ; dum miffis vtrinque arbitris, temporaria conciliatione diiputarentur. Importune autem euenit, vt Francifcus I. Rákóczin*, eorum, qui perduellionem meditabantur, fere primipilus, cum turmis, in Turcicos limites^’ impreifionem faceret, 8c concitatis in arma Hajdonicalibus oppidis , editaque late ftrage , captiuos , veluti medio bello, abigeret. Eam temeritatem, an deftinatam malitiam, vlturi erant Turcs ; nifi eos Cretenßs expeditio diftinuiffet. Acerbe interim Buda praefeilus, iniquum facinus tulit, Sc qua minis, qua limitibus, fua hac ora, violatis, indignationem prodidit. Atque fperabant fane, qui itiuifum habebant Caelarem , Hungari , fore, vt hac iniuria prouocatus Vezirius, abfciíía pace, valido cum exercitu, in Hungáriám moueat \ quod fi effet, ex facili euenturum iperabant, vt Turcicis copiis adunati, deftinata eo facilius exièquantur. Non latuit, iàgaciffimam aulam , exitiabile in- flitutum. Igitur, in Rákóczi um quidem , & Hajdones, graues poenae decretae funt, fi pergerent Tureas Faceffere ad Budenjem autem purpuratum , Hojßmannus, miffus efi, qui excufaret, iniquum facinus \ captiuos, fine pretio redditum iri, polliceretur \ nec defuturas turbatoribus poenas, nunciaret, planeque adfirmaret, in officio poftea continendum, lubricum & mobilem Rákócziim. Paffus fe demulceri praefedlus, non tam fuapte ingenio, quam quod norat, aliorlum Suit ani vires conuerfas effe. Ergo , hercifcundis finibus arbitri dati \ limitanei autem milites, ne quid hoftile tentarent in pofterum , vtrinque, admoniti ilmt feuerius. Hæc, ad annum fere MDCLXX. Buda gefta funt.. Interim Caesar, ne incauto libi vieçm redderent Turcæ, duodena millia , tutandis, fi quid ingrueret, finibus, imponenda cenluit. Prouide haec fiebant omnia ÿ haud tamen caueri potuit , quin latius ferperet, coeptum, a Nádas dio, Zrinio , & Frangepanio , nouanda- rum rerum ftudium. Quod, dum confilio 8c vigilantia, Leopoldvs opprimit, apud Tureas , Perißi legati opera , largitionibus partem , partem mutui officii fignificatione , id efficit * vt acrioribus edicis, prohiberentur limitaneorum militum præfedfti, ne nouaturientium rebus, fiue confilio, fiue ope foj velificarentur. Itaque, eadem Tom. III. A-a a hac Budenfium inde fortuna lautior : Francifci I. Bfi\ó:z.ii1 in hofiicum • nnprejfio, pr&fcBum Budenfem in vindi- íiam pro- meat : Cæfaris , circa eam prouiden- tia : nouarum rerum fin. dia, caueri nequeuntes limitaneo- rurn im. prefihner coercentur , Budenfi- ura in primi/. I 0.) Fufe, in deferibenda eius temporis cala, mitate, Wagnervs, inHift.Leopojdi M. Lib.hi. poft medium, verfatus eft. n.') Líbró ni. p. 1S7. Fueritne hmael, ! ■ cuius charaäerem fupra dedimus, aut | huius vicarius, incertum nobis eft. |