Bél Mátyás: Buda város leírása 2. A török Buda (Budapest, 1990)
Tartalomjegyzék
SECT. L HISTORIAE VRBIS BVDENSIS PERIOD. II. Pro tanto, apud Devm, (f apud homines, melior eß noßra, quam Ferdinand! iußitia. Dix iß i praterea, quia Ferdinandum aüa pars, & potior Baronum, traxit in Hungáriám. Verum eß, quod funt aliqui, qui timent de male geßts pœnam. Mox , poß mortem Ludouici, ad Ferdinand um fugerunt, qui regem defunBum male gubernabant, qui plus propria, quam communia amarunt. qui cum veßro Domino , pacem di- fuadebant ; ißt metu feueritatis Vngarica , falutem ßbi apud Ferdi- nandum quaßerunt , (fc. Vos hic etiam habetis , transfugas Per- fas, nonne quilibet iliorum, aut ob metum, aut ob lucrum venit: de hoc nobis nulla ratio eß. Dixißi etiam , quia regem occidißis, Budam occupaßis, quod per hoc regnum veßrum effet. Si vos habere voluis- fetis Budam, non ita illam relinquere debuiffetis, ßcuti reliquißis ; fed ita, ßcuti Cairum , ßcuti Damafcum, ßcuti Rhodum : fed, comburendo omnia, inde auferendo, nihil fuorum ibi relinquendo, non prafidiis muniendo , non deßru&am ad'tßcando, repenteque recedendo : quis eß, qui non dicat, hoc vos metu feciße. Per hanc talem occupationem, nihil magni fati um eß. Quia Buda, res eß, qua facile capitur : nihil efet omnino turpius, quam vt propter hoc, Reges Hungária deberent recognofeere Imperatorem veßrum. Conßlium autem tuum, quod das, honorificum eß, non meo tamen , fed tuo Domino, cumfuades, vt fub manicam vmbram Imperialem, rex fe meus committat. Quid hoc ? propter vnam excurfionem veßram, aliquot in Seremio caßellorum occupationem , iam rex Hungária a vobis dependere deberet, iam vobis tributarius efe ? qui inter Reges Chrißianos, tertius loco eß, opibus autem viribus primus i qui antea, Imperatores veßros, & noßros, multoties rupit ; qui Venetos tributarios fibi reddidit ; qui Bohemia regnum ; qui Außriam, alias prouincias , fua fubiecerat ditioni. Is nunc deberet efe veßer tributarius? tandem, fuit quondam, inter regem Matthiam, (j Fridericum Imperatorem, contentio, resque Matthias , peiorem habuere conditionem, quam nunc Domini mei habent ; fuperauerat tamen Matthias. Breui ßngula: quid hoc eß, cum Ferdinandi exercitum , alterius fortis quam noßrum vidimus, quod confulto retrocedebamus, arte cum illo acentes , cupientes equos illos magnos, diuturna fatigatione , homines vero, as- ßduo armorum onere, emacerare atque debilitare : eamque ob rem, retro cedebamus. API um ita fapius extitit apud antiquos Romanos, Çf apud alios, rei militaris gnaros. Nunc tamen auditis alia noua, maiora audietis, dante Domino. Ego huc veni, vt ex iß a parte veßra, certus mutuus inter nos efet amor, pax, amicitia, (f confoederatio. quam habentes, integra manu, arcum in Ferdinandvm tenderemus, quia hucusque illum duobus digitis traximus , habentes veßri, ßcuti hoßium , maiorem, quam Ferdinandi,rationem. Volumus igitur efe amici, amicis veßris , inimici inimicis. Eßne hoc vobis parum , a Rege Hungária, M m 2 cum priam : in cuius id poftea, maiorem natu , tiiiam Hedvigem , iurc eodem tranliit. ^pud Hvncak-os , cuntra, quidquid iuris in Hungáriám habuit Sigismvndvs. nuptiis id Mariae, Lvpo- vici, natu minoris filiae; partum fuit.
