Bél Mátyás: Buda város leírása 1. A kezdetektől Mohácsig (Budapest, 1987)
Óbuda
SECT. I. DE PROCES. PILIS. SPEC. DE BVDA VET. ITS donatus , redire permißus eß. Ad hunc modum Inchoffervs. Sed, non erat diuturna Chagano , noua hsec iedes, ii laudatum nunc fcripto- rem , fequamur, rem, quam narrauimus , ad annum DCCCVIII. referentem. Chacanvs, inquit, ad annum DCCCIX. in Hungáriám re- unfits , paucis admodum menßbus , ne dicam feptimanis, fuperuixit, 0* Sabariae, diem fuum , pie obiit. At enim, diutius cum ifthic refc- diflc, oportuit, fi Adelmo (l.) credimus , fcribcnti, iedes has anno DCCCV. Chaganum a Carolo impetrafle. Tunc enim, fere luftrum heic cxtraxifle, cenfendus erit. Succedit, Theodoro huic, Chagamts iu- nior, fiue is filius lenioris fuerit, fiue iunilus ianguine ; ied beneficio iterum Caroli M. vti eil in Fuldenß chronico: Theodoro, inquit, non multo pofi, morte prxuento, Chagano, per legatos petenti ab Imperatore , concejfus efi honor antiquus, quem Chaganus apud Hunnos, iux- taprtfcum eorum ritum, habere Jolebat. Credo, regiam quoque iedem, Sabartam , quam Chaganus fenior, lingua Hunno - Auartca, quae & Hungarica ell, Szombath- Hely, hoc efi, quietis locum, adpellauifle. nam Szombat h, (m.) Hungaris, Sabbat hum; ifiud autem, ex notione Hebraea, ruw , quietem, fignificat, tantopere a Chagano, icu Theodoro , exquifitam. Ceterum, breuis, & Chagano iuniori, íédis viura fuit: quippe, anno DCCCX. rebus humanis exemto. §. I x. N Vlli pofiea Hunno -/luarum reges, nullaque ideo regia fuit: Buda certe exoleuit penitus : dum, pofi ieptuaginta, circiter, annos, Hungari, partim a Leone, Orientis j partim ab Arnttlpho, occidentis, Imperatoribus ; aduerius Bulgaros illic j hic, aduerfus Maharenfis, exciti, auitas iedes, fuas iterum facerent. Li- beraliter, hic annales Hungarici, fabulantur, quos iam recognoicerc, non efi huius loci. Certe, tertii, Hungarorum, in Pannonias ingres- iüs, neque cauilas referunt, neque fata. De léptem ducibus, nihil narrant , quod non fit obnoxium dubitationi. Intererat vero, monftra- uiiTe poficris, non latrocinatum, e fedibus fuis, erupiiTe Hungaros\ fed, vt auxilio ellent, Imperatoribus, legitimis fiipendiis, arceifitos. Certe, /.) In Annalibus, de getiis Caroli M. a PiTHOEO editis. Apud Petkvm Lam- becivm Lib. ii. Commentar, de Bibi. Cacfar. Vindobon. p. 348. itidem, res ad annum dcccv. refertur, diciturque ibi Cbaganm , Capcanm, erronee, vti adparet. tui) Non diffitemur, in more veterum Hungarorum fuifle; vt nundinas, diebus Sabbathi plerumque concelebrarent. Itaque SzomLatb eis cantun- dem erat , quod nund'na . atque Siornbatb- Hely , nundinarum locus. Id tamen, noftrse coniedurx nihil derogat: cum, quietu quidem notio, in voce Sabbathi, natiua fit ; nundinarum abufu fada. Deinde , ne agre- ftes operas remorarentur , mercatus in diem Solii, repofuerunt, prifei illi homines . qui & ipfe , a nundinis, Vitir-nap, nomen accepit, quod tan- tundem fignificat, ac fi dicas, Nundinarum diei, quas Veu ■ ár , hoc ell , ferri pretium , feu ’emtionem, vocabant: nam Vai, ferrum; ár, pretium fignificat. credo , quod primi illi Hungari, nihil, pratter ferrum, emci- tarint ; reliquam fupelledilem, domi , ex limo , «Sc materia, fabricantes. 35 item iunh- ri. Ceffat Aiarum regia, vique ad Hungarorum ad- uentum: nuga armo* Hum Hungarica rum:
