Bél Mátyás: Buda város leírása 1. A kezdetektől Mohácsig (Budapest, 1987)
Új-Buda
SECT. I. HISTORIAE. VRBIS BVDENSIS PERIOD. I. 235 defcripta. Longum foret, vel in compendium mittere, leges, qua tunc perlata: funt. Confultum fuit, & belli 8c pacis rtudiis: vt, cum foris bellandum értét, domi, ex legum praeferipto, viueretur, tribueretur fuum cuique, nulli, fiue a rege, fiue a popularibus, fiaret iniu- ria: in propulfandum autem hortem, vnanimi virium contentione, incumberetur ab omnibus. Diffidii quidpiam, Beatricis cum Rege, fponfalia edidere. Nam , cum Petrus , metropolita Colocßenfs , de ii« concelebrandis, publice ad fenatum rctuliűTct, ab vniuerfa concione; reclamatum eft : eo quod, regem omnes, foecundam virginem duccr« oportere^ 8c regno Hungarico, nihil rterilitate reginae, incommodius accidere pofle, adfererent. Ergo, dimifTo comitio, Beatrix, cum neque per legatos, neque per nuncios, quid de fponfalibus fuis , patres decreuilfent, cognoicere potuit, ludificari fe rata, Strigomo, Veterem Budam, vbi palatium, a Matthia excitatum, poiTidebat, ac- certit, eo quidem confilio, vt, quoad liceret, libi, caurtique fua:, velificaretur. Budam tamen nouam, afeendere verita ert, ne, fi inuito rege eo veniflet , parum honclle cogeretur retrocedere. Interim, multi ad eam principes, quos ipfa fibi, promiifis & muneribus, ob- ftrinxerat, officii fignificandi gratia, commigrabant. Rex , vix adduci potuit, vt eam femcl interuiferet. Quam ob rem, delufam ic videns dolensque , feptimo port dic , quam venerat, Strigonium rediit, 8c a patre Ferdinando, vti per legatum, quid de nuptiis fentiret Wla- dislaus, exploraret, maiorem in modum petiit. Atque aderat fane, ad Calendas fcrclunii, Andreas Car aff a, vir fummo loco natus, qui id, omni adhibito artificio, praertaret ; fed, qui tamen, diu pertentato regis animo, nihil effecit aliud, quam vt reiponfum ferret: fe, quid de reginae coniugio fentiat, proxime, per legatum, Ferdinando exr pofiturum. Ea legatio, Antonio, Nitrienfi epifeopo, demandata fuit, qui falutato Alexandro VI. Pont. Max. Idibus Odtobris , Neapolim peruenit. Sterilitatem reginae, patres, ne confummaretur matrimonium, obtendebant i aliud, credo, ne id quoque fileamus, Wladis- lavs in animo habuit. Interceflerat ei, cum femina, intimior, quam pro vidua, familiaritas, forte, vt experimento addifccret, portétne, 8c fibi liberos, 8c regno fucceíTorem ex Beatrice procreare. Cum ergo a Pontifice Max. cui rem arcanam, aperuerat Beatrix, acrius id fibi, & cum cenfurae ecclefiafticae interminatione, exprobraretur; faltidire primum, moxauerfari, denique prorfus refpuere Beatricem, tamquam quse pronubos amores, ceu infolens ac vetitum pignus quoddam matrimonii , Pontifici propalartet. Habemus litteras, quibus Wladis- lavs , eam ob rem, feuere corripiebatur, fic autem ineunt: Charifpme in Chrißo Fili noßer ! fapius Maiefiatem Tuam, de Venerabili fratrum noftrorum , San fla Ecclcjia Romana Cardinalium confilio , tum litteris, tum per bona memoria Vrfum, epifiopum tfc. Nunc i um Apoflolicum ad Tuam Maieflatem , paterna monitione hortati fumus , vt Charijfmam in Chrißo Sliam noßram , Beatricem , de Arragonia , clara memoria , Tov. IU. Gg MatBeatricis, ob metri• mantum regium, i»- quiet: Alexandri VI. ea de re, feueriorei ai regem littera.
