Csepregi Zoltán: Magyar pietizmus 1700-1756. Tanulmány és forrásgyűjtemény a dunántúli pietizmus történetéhez. Budapest 2000. (Adattár XVI-XVIII. századi szellemi mozgalmaink történetéhez 36.)
Forrásgyűjtemény - 100 forrás
7. Quando ad mentem instructionis superintendentialis et uniformitati rituum studendum, intendant, ut quod de exercenda generali confessione et clavi tum absolvente tum ligante ante lectionem epistolae in ecclesiis Germanicis et Slavicis ac nonnullis etiam Hungaricis usitata in conventu publico conclusum est, id ubique in praxim ipsam deducatur. 8. Ut reverendi domini aegrotis et moribundis fideliter adsistant, non tantum formulari cum servitio, quod non pro cuiusque statu sufficit, sed ut eos ad probationem sui, ad veram poenitentiam serio manuducant et excitent. Ubi magna opus est spirituali prudentia, ne vel sanctum canibus proiiciatur, vel adtritae animae sine necessitate adfligantur. III. Curam habeant oeconomiae ecclesiasticae. 1. Adsuefaciendi sunt auditores praesertim advenae ad gratitudinem erga pastores et scholares, tum erga matrem ecclesiam. Ut quaevis ecclesia promtum habeat aerarium, unde tot necessitatibus et casibus succurri possit, et mendicationi promiscue modus poni possit: requirent ergo reverendi domini seniores in visitatione librum rationum ac percensebunt tum proventus, tum erogationes. Adnitantur vero omni modo impedire, ne, quod in usus sacros collatum est, profano modo prodigatur, vel ecclesiae intervertantur. Praesertim taxae agentialis collectionem accurrent, nam multiplici exemplo patet, quam ad destructionem pauperum ecclesiarum cedat, quando ob neglectos agentes ordinarios singulo casu pressioris singulos agentes impensis 50-60, quin et 100 fl. emittere necessum habent, quod accurata praestatione eorum, quae agentibus decreta sunt, evitari posset. 2. Invigilandum, ne res, agri et fundi ad ecclesiam vel salarium pastorum pertinentes abalienentur. Consultum erit, possessionum cuiusque ecclesiae specificationem in protocollum publicum inferri. Attendendum porro, ut vasa ecclesiae integra et pura conserventur. Matriculae quoque ut accurate ubique continuentur. 3. Studeant, ut salarium reverendorum dominorum pastorum et ludimagistrorum integre et tempori praestetur, ne per ingratitudinem auditorum ad gemitus coram Deo adigantur. 4. Ad avertendas impostorum et impudenter mendicantium artes passim ecclesiis iniungendum, ut in libellorum supplicum confirmatione, ne illico ad superintendentem abeant, sed primum per pastorem ecclesiae, deinde per seniorem, ac sic tandem per superintendentem obsignari curent, neque ullae valeant literae, nisi hoc modo confirmatae. IV. Non negligant curam disciplinae ecclesiasticae. 1. Innitantur omni opere, ut scandalosi ritus exterminentur, et canones in usum reducantur. Dominieales copulae et nuptiae ita profestis diebus, vespertinae copulae penitus abrogentur. In trina promulgatione nulli in gratiam quidquam remittatur. Conentur etiam luxum et nuptiis parentalibus et baptizmalibus tollere. Non minus etiam pompás funebres abrogare. 2. Ludimagistri abstineant discipulos a futili et spurca illa Blasii cantilena 1 et saltu scurrili, cuius loco potius sacrum decantari cum pia devotione iubeant hymnum. 3. Ubi sine periculo fieri potest, a rigó re solito disciplinae ne remittant, in casu vero maioris metuendi scandali collatis consiliis secundum regulás prudentiae rigorem mitigent. 4. Inquirant et invigilent etiam vitae et moribus reverendorum dominorum pastorum ludimagistrorumque, et excessivis serio, si tarnen res circumstantes patiantur, privatim
