Breznyik János: A Selmecbányai Ágost. Hitv. Evang. Egyház és lyceum története 17–19. sz. (Selmecbánya, 1889)
Hetedik fejezet - Interregnum 1674–1682 - Soproni országgyűlés. A selmeci evangelikusok sérelmei
A soprouyi országgyűlésen hozott törvények ellen Tököly is tiltakozott, ki ez alatt Zrinyi Ilonával, Rákócy Ferenc özvegyével kelt egybe, mi miatt Teleky Mihályival, kinek lányával jegyben járt volt, de kinek a jegygyűrűt visszaküldte, meghasonlott, mi egyik oka volt, hogy az erdélyi fejedelem a bujdosóktól mind inkább elidegenedett s Erdély a császáriakhoz, Teleky tanácsára, nem csak közeledett, de utóbb saket 1081 ben a sopronyi országgyűlésen eléterjesztettek. Adjuk úgy, mint irva találtuk : Gravamina Evangelicorum Civitatis Montanae Schemniciensis in Comitatu Houthensi ab Anno 1669 quaedam pauca, cum omnia conscribenda, magna Papyri massa vix comprebenderet. Anno praetacto 1G69. Communitas Catbolica ilío tempore sat exigua, ex Sinistra informatione, multa scilicet templa Schemnicii usualia haberi, (quorum tamen nonnisi duo, unum videlicet pro Natione Germanica, alterum pro Sclavica, fuissent) Donatiouem a Sua Matte Sacrma pro Se impetravit, cujus vigore, Templum Inferius Eidem Communitti Catholicae donatum fuisset, quae idem Templum, non expectata ab adverso vera et genuina informatione altae nominatae Suaetti insinuanda, Instrumentis ferreis potenter eífringi curavit, consequenter etiam per Militiam Germanicam mcdiantibus armis et Tormentis tueri fecit; Unde initium adimendorum in Hungaria Templorum factum, quae successivo tempore alibi quoque in boc regno Eglicis adempta sunt. Anno 1672 vero, ubi praelibata Sua Mattas vigore expressi Mandati Senatui Eglico dictae Cittis gratiose deinandasset, quatenus Res Clenodiales ad idem Templum, Altare et Ceremonias spectantes. (si quae reperirentur) Eidem Communitti Catholicae assignaret, citra Sensum et tenorem praetacti bcnigni Mandati, Templum quoque, Superius Sclavicae Nationis Eglicae per Eandem Communitatem Catholicam obsigillatum, prout et alia duo Templa, unum Domui Praetoriae, alterum Coemeterio Eglicoru contiguum, Scholae quoque, Paroclna et Campanae uua cum omnibus et singulis Bonis immobilibus, agris, pratis, campis, varii generis pecoribus, Rebus quoque aliis Evangelicorum Ecclesiaslicis argenteis et Clenodialibus, pecuniis itidem ad Ecclesias Eorundem Evangelicorum et A Itaria spectantibus, olitn per Pios Incolas legatis, imo non tam pridem etiam pro Ecclesiis et usibus Eglicorum collatis, ab iisdem Eglicis ademptae, similiter in vico seu Piatea Hodrussbania ejusdem Cittis, duo Tempia per Catholicos occupata sunt et Parochus Catholicus introductus,