H. Hubert Gabriella: A régi magyar gyülekezeti ének (Budapest, 2004)
Függelék
Politici cantus sunt quae materiam tracta(n)t non Theologicam, sed Politici cantus paulo ä scripturis diuersam non tarnen repugnantem, Tales sunt omnes qui, cantus & hymni Lyricorum poétarum, historicoru(m) item prisci & nostri seculi. Theologici cantus sunt in quibus matéria diuinis laudibus & sacris Theologici rebus co(n)grua repetitur, quales sunt Mosis & filiorum Izrael. Deborae cantus qui, & Barac, Leuitarum, & denique omnes fere psalmi Dauidici. Iam uero prima sit quaestio. Cantus politici in quem fínem sunt inuenti. Multi ac uarij fines sunt huius cantus. 1 Primum enim cu(m) ueteres aut gratias Deo agerent, aut ab eo Fines cantus aliquid inpetrare uelle(n)t, comunibus uotis carmina quaedam solennia politici adhibere solebant. Quo circa omnes fere Lyrici Poétae, plerosq(ue) suos hymnos in hunc finem conscripserunt. 2 Deinde mos fűit praesertim, Romanis, ut in conuiuijs pracsertim, laudes illustrium uirorum carminibus celebrarentur, quo ipso astantes commonefierent ut eorum praeclara gesta imitarentur, et uitia detestarentur. [428:] 12 5 Tertio utebantur ueteres cantu & carminibus, ut in rebus laetis Epitalamia animos recrearent, & iucundas delitias captarent, Vnde in nuptijs επιφανάμια canere solebant, quibus laetitia quae interuenisset egregia exprimebatur 4 Quarto, Carminibus & cantu ueteres in moerore pro defunctis Epitaphia. suscepto animos consolabantur: Hinc in funeribus επιτάφια canebantur. Ex his apparet in carminibus politicis tria bonorum genera Triagenera concurrere. bonorum in Honestum. utile, & iucundum. cantu. Honestum est laudes illustrium uirorum celebrare, Sed cantus hunc I, finem habent, Ergo cantus politici honeste retinentur, Vtile est Deo gratias agere & ab eo bona petere, Sed cantus politici II, hunc fine(m) habe(n)t Ergo utiliter retinentur. Iucundum est in rebus laetis delitias captare, in aduersis III, consolationem, Sed cantus politici hoc fine canuntur. Ergo iucunde retinentur. Et hi fines sunt carminum politicorum. 1: 5 A nyomtatásban: „426". 345
