Balogh Jolán: Az esztergomi Bakócz kápolna - Magyar Műemlékek (1955)
prospectui Metropolitanae Ecclesiae offecisset. Cumque jam Fundamenta pro eodem Sacello, in sinistro latere intra ipsam Basilicam ad Horizontem usque educta essent: Constituit sua Celsitudo transpositioni illius manus admovere, quare Diem 19. Maji quae fűit Feria 2a Pentecostes pro translatione Gratiosae Imaginis B. V. Benigne praefigere dignabatur”. Ezután következik a leírás az ünnepi processióról és a kép elhelyezéséről a Szent Tamás városi kápolnában. (Esztergom, a Főkáptalan magánlevéltára. Protocollum V. Capituli M. Strigoniensis Anno Christi 1823. p. 5.) A Mária kép átviteléről „ad Capellam oppidi Sti Thomae, Sto Stephano Regi consecratam” megemlékszik a káptalan Annalese is. 1823. május 19. Az esztergomi káptalan feljegyzése a május 18-iki prímási audienciáról: „Quia verő e demolitione hac et translocatione Sacelli Bakatsiani Praejudicium aliquod et Damnum Capitulo inferendum metueretur, Idcirco pridie translationis Gratiosae Iconis, in corpore accessimus Suam Celsitudinem, et ut edito aliquo scripto, de non inferendo ullo praejudicio Capitulum suum Metropolitanum assicurare dignaretur demisse rogavimus. Praecibus nostris Benigne annuens Celsissimus Princeps sequentem Decretum (1823. máj. 20-án kelt oklevelet) edidit”. (Protocollum 1823. p. 6.) 1823. máj. 20. Esztergom. Rudnay Sándor tudatja: „quod posteaquam fundamenta Basilicae Metropolitanae quam ad majorem Dei glóriám Ecclesiae Hungaricae decus et charae Patriae ornamentum in arcé Nostra Strigoniensi exstruendam firmissime apud animum nostrum constituimus, eo divina bonitate juvante provecta essent, ut Capella per Magnae memoriae Praedecessorem nostrum Cardinalem et Archiepiscopum Strigoniensem, Thomam Bakócz ab Erdevd e marmoribus eleganti prorsus opera in eadem Strigoniensi Arcé quondam extructa, tota interna sui compage plene servata ad Basilicae Metropolitanae fundamenta juxta planum jam dudum per nos approbatum tuto transferri possit et debeat: Nos initis cum metropolitano nostro Capitulo Strigoniensi consiliis, hanc Capellae translationem nunc statim accipiendam et quo ocius, atque adeo currente adhuc anno Dei sic volente perficiendam statuerimus” Ezért a Mária képet május 19-én ünnepélyes processioval átvitette a Szent Tamás-városi kápolnába. „Dedimus autem iis, quos concernit, in mandatis ac ipsi quoque omni solicitudine sumus curaturi, ut eadem Capella Bakacsiana elegantissimum et eo magis reparandum anti- quitatis monumentum quod tantas inter arcis Strigoniensis adversitates, salvum in nostram usque aetatem perstiterit integre prorsus et inviolate ad destinatum sibi locum transponatum, nec ullam aliam subeat vicissitudinem, quam quod mutató tantisper loco, partem sit constitura Novae Ecclesiae Metropolitanae quemadmodum et olim Basilicae adsita fuisse dignoscitur; quamquidem ipsam ejus translocationem propriis nostris impensis perficere constituimus.” Továbbá, nehogy bármiféle kétség támadjon, kijelenti; „Nos nullis Capituli Nostri Metropolitan! juribus intuitu Capellae hujus quocunque modo et quandocunque aquisitis nulla- tenus veile praejudicare quin ut ea porro quoque in sua.... integritate ordinariae etiam auctoritatis Nostrae interventu stabilimus: contra eadem auctoritate Nostra hisce praecipi- entes: ut idem Metropolitanum Nostrum Capitulum suis, quae intuitu Capellae hujus sibi quovis iure incumbunt obligationibus in posterum quoque adamussim respondere teneatur ...........” (Esztergom, a Főkáptalan magánlevéltára. Lad. 46.Fasc. 5. Nr. 26.— Dr. Zolnay L ászló közlése. — Említve: Dankó 1875. p. 19.) 1823. máj. 22—30. A Prímási Központi Építési Iroda határozatai: „Nr. 28. von 22ten bis 30te May. 2.) Das zur Abtragung und Gerüstung der Bacoczyschen Kapelle nothwendige Holzwerk ........ ausfolgen. 7 .) Bey Abtragung der Bakoczyschen Kapelle wird für notwendig befunden, dass zu der Aufzug-Maschinen und Gerüstungen 2 Zimmergesellen unter Leitung und Aufsicht des 106
