Esztergom Évlapjai 1936

ÉRTEKEZÉSEK - Dr. Sinka István : Magyarország Árpádkori fő- és székvárosa Esztergom

Esztergom Arpadkori fo- es szekvaros. 47 IV. IV. Bela az 1256. december 16-an kelt leveleben, a magyar szent kiralyok altal az esztergomi egyhaznak adott osszes jogokat es kivaltsagokat felsorolja es megerositi. Bela dei gracie Hungarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Seruie, Gallicie, Lodomerie, Comanieque Rex. Omnibus xpi. fidelibus, ad quos presens scriptum peruenerit, salutem in omnium saluatore. Etsi peticiones iustas singulorum ex officio celsitudinis regie tenemur admittere, maxime tamen eorum debemus precibus inclinari, per quos precipue Corone nostre insignia extolluntur; proinde ad uniuersorum, tam presencium, quam posterorum noticiam harum serie uolumus peruenire, quod accedens ad nostram presenciam venerabilis in xpo. pater B. eadem gracia Archiepiscopus sancte matris ecclesie Strigon., proposuit nobis querulose, quod cum eadem ecclesia Strigon. a prima sui fundacione multis libertatibus, beneficijs diuersis, pluribusque priuilegijs exempcionis super omnes ecclesias katedrales tocius Regni Hungarie, uelut omnium ecclesiarum primas, sit decora, a sede eciam apostolica et sanctis Regibus, nostris progenitoribus gloriosis donis mirabiliter fulcita, specialiter super eo, quod nullus Judicum Curie nostre, palatinorum, baronum et Comituum (sic) quorumlibet Comitatuum Ciues, nobiles exercituantes, condicionarios, Hospites, rusticos, villanos, Inquilinos, eidem ecclesie Strigon. subiectos, possit, vel valeat iudicare, nec descensus facere uiolentos super ipsos, vel collectam exigere nomine Regio aliqualem; similiter in decimis percipiendis regalium prouentuum ex parte Siculorum, et olacorum in pecudibus, pecoribus et animalibus quibuslibet, exceptis terragijs Saxonum, sedexparte olacorum eciam ubique et a quocunque proueniencium, in regno Hungarie persolui consuetorum, necnon super decimis exigendis de urbaris (sic), regi persolutis et exactis in quibuslibet argenti fodinis et aurifodinis. Item de lucro Camere, quod dicari in Regno Hungarie est constitutum, saluo eo, quod de qualibet marca in Camera, ubi denari (sic) cuduntur, vnum pondus argenti fini sibi persolui deberet nomine sue ecclesie et quod ferramenta cudencia et sculpta non alias seruari deberent, nisi sub hominis ipsius custodia, ad hoc per eum deputati. Nunc autem quidam Judices Regni nostri et collectores censuum nostrorum, ac exactores vrbararum, necnon Comites Camerarum nostrarum sibi et ecclesie sue fraudem facere conarentur, occupando, Jurisdiccionem prorogando, solucionem quandoque diminuendo ; super quibus omnibus a nobis iusticiam sibi fieri postulauit et sanctam Strigon. ecclesiam in suis Juribus et libertatibus indemnem et illesam conseruari, ac omnia premissa et singula munimine dupplicis sigilli nostri in formam priuilegij consignari, ne in posterum, per quemcumque posterorum, seu successorum nostrorum eiusdem ecclesie libertas valeat aliqualiter inpugnari. Nos igitur deum pre oculis habendo, salutem anime nostre et progenitorum nostrorum consequi volentes. consideratis eciam iustis peticionibus prefati domini B. archiepiscopi Strigon., fidelis nostri, pro eadem ecclesia sancta, matre nostra, a qua nos