Az Egri Ho Si Minh Tanárképző Főiskola Tud. Közleményei. 1984. (Acta Academiae Paedagogicae Agriensis : Nova series ; Tom. 17)

I. TANULMÁNYOK A TÁRSADALOMTUDOMÁNYOK KÖRÉBŐL - Hieronim Szczególa — Edward Hajdúk: Swiadomosc spoleczna studentów uezelni pedagogicznej

$wiadomosc spoleczna studentów uczelni pedagogicznej PROF. DR. HIERONIM SZCZEOÓLA DOC. DR. EDWARD HAJDÚK I. Wprowadzenie Badania studentów przeprowadzilismy po to, aby poznac dwa skladniki ich swiadomosci spolecznej: a) wiedz^ (antycypacj^) o stanach przysztych róznych kategorii obiektów spoíecznych, b) ocen^ przewidywanych stanów tych obiektów. Przyklad ukaze doktadniej nasz zamysl: prosiliámy, np, studentów o wyrazenie przekonania odnosnie do tego czy wzrosnie rola rodziny w procesie socjalizacji jej potomstwa, cz}^ tez nie wzrosnie a nastcjpnie o ocen^ stanu przewidywanego. Jakié kategorie obiektów spoíecznych stanowi^ przedmiot naszego zainteresowania, gdy staramy sitg poznac dwa skladniki swiadomosci spolecznej badanych studentów? Badamy przekonania studentów o przemianach w polozeniu spolecznym wielkich zbiorowosci spoíecznych: klas spoíecznych, kategorii spoleczno-zawodowych, zbiorowosci terytorialnych (mieszkanców miasta, mieszkanców wsi). Cz^sc pytan stawianych studentom sluzy ustaleniu przekonania studentów odnosnie do tego, jakié zmiany zajd^ w strukturze naszego spoleczenstwa, czyli jak uksztaltuja si^ wzajemne relacje spolecznego polozenia wielkich zbiorowosci spoíecznych oraz ustaleniu jak oceniaj^ studenci antycypowane zmiany. I tak np. badani mogli wypowiedziec si§ czy nastqpi w dziesi^cioleciu najblizszym zmniejszenie dystansu w warunkach pracy i zycia mieszkanców miasta i wsi, a nast^pniej wypowiedziec ocene perspektywy takiej zmiany. Mozliwe sq cztery kategorie odpowiedzi na takie pytan ie: a) badani antycypují| zmniejszenie si^ dystansu w warunkach pracy i zyciu mieszkanców wsi i miasta oraz akceptuj ^ tak^ ewentualnosc, b) badani widzq szansc urealnienia tej postaci egalitaryzmu ale nie akceptuj^ Jej, c) badani nie dostrzegaj mozliwosci zaistnienia takich zmian ale pragní\ ich, d) badani nie przewidu j í\ redukcji róznic w warunkach pracy i zycia mieszkanców wsi i miasta a takze nie pragna realizacji takiej mozliwosci. Drugi rodzaj obiektów spoíecznych o których studenci wypowiadali opinie stanowic^ instytucje. Takze i w tym przypadku byly dwa rodzaje odpowiedzi: a) przewidywanie zmian w funkcjach instytucji, b) ocena przewidywanych zmian. Interesowalo nas przewidywanie przez studentów zmian w funkcjach instytucji, np. zmiany w zakresie socjalizacyjnej funkcji organizacji mlodzie45