VJESTNIK 1. (ZAGREB, 1899.)
SADRŽAJ - II Svaštice - Brusina Spiridijon: Ilirski ražanj, izumrla ptica naše faune
277 sibus et negociacionibus aliquatenus impedire seu perturbare aut quoquo modo dampnis et incomodis molestare non présumant, nec quouis ausu temerario attemptent. Quare ymo vobis et alteri vestrum si opus fuerit et duxeritis seu alter vestrum duxerit requirendum, de saluo et securo prouidere debeant conductu. Secus pro gracia nostra non facturi. Hec eciam volumus in foris et aliis locis publicis manifeste propalari. Presentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Warasd predicta in festo purificacionis béate Marie virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo octauo. Originale membraneum. In ligula membranea dependet sigillum in rubra cera impressum cum duobus insignibus (1. com. Cilié, 2. fam. com. Schaumburg, cuius familiae erat avia Ulrici) et circumscriptione. In archivo reg. et lib. civitatis Varasdinensis. IL Anno 1462. 25. Julii. Varasdino. Banus Jan Vitovec nundinas Varasdinenses in festo Sti. Jacobi apostoli celebrari solitas in quartum diem post idem festum immédiate sequentem transfert. Jan Zagorie comes ac regni Sclauonie banus. Vniuersis et singulis mercatoribus aliisque cuiusuis status et condicionis forensibus hominibus salutem cum fauore. Quia nos présentes nundinas Warasdienses, in festo sancti Jacobi apostoli extra muros ciuitatis predicte Warasdiensis alias celebrari consuetas, propter impedimenta aliarum nundinarum ipso similiter die circum circa celebrari solitas in quartum diem prefatum festum beati Jacobi apostoli inmediate sequentem sub eisdem prerogatiuis et libertatibus quibus ipso die celebrabantur prehabito maturo consilio ex certa nostra sciencia transtulimus. Ideo vniuersitatem vestram assecuramus et affidamus per présentes, quatenus ad dictas nundinas libéras in ipsam quartam diem modo premisso translatas cum omnibus rebus vestris et mercimoniis secure veniatis et negociaciones vestras in empcionibus et vendicionibus libère exerceatis in eisdem, peractisque inibi negociacionibus vestris, ad propria vel alia que malueritis loca pacificc procedatis, saluis vestris rebus et persomis sub nostra proteccione et tutela speciali. Et hec volumus per omnia fora et alia loca publica palam facere proclamari. Datum Warasdini in festo beati Jacobi apostoli, predicti, anno domini millesimo, quadringentesimo sexagesimo secundo. Oiiginale chartaceum, cum subtus vestigio appressi sigilli. In archivo reg. et üb. civitatis Varasdinensis. E, Laszowski. Ilirski ražanj, izumrla ptica naše faune. Tek je u tridesetim godinama obretena, a izmedju g. 1835. i 1845. opisana i naslikana nova vrsta ražnja Ibis comata Rüpp. ili bolje Geronticus eremita (L.), kojoj je danas domovina sjeverna Afrika i prednja Azija. Proučavanje starih pisaca iznjelo je na vidjelo, da je ta ptica u XVI. i XVII. vieku obitavala Italiju, Švicarsku, Bavarsku, Štajersku i „Ilirsku". Poznati ju je naime švicarski prirodnjak Konrád Gessner u svojoj ornitologiji od g. 1555. opisao pod imenom Corvus sylvaticus njemački „Waldrapp", t. j. Waldrabe. Talijanski pak prirodnjak Aldrovandi opisao ju ponovno g. 1603. pod imenom „Phalacrocorax ex Ittyrio missits", pošto ga je dobio iz pobliže nepoznatog kraja naše „Ilirske". Potpisani je u