ARHIVSKI VJESNIK 42. (ZAGREB, 1999.)

Strana - 232

J. P. Popović, Arhivska građa Arhiva Jugoslavije - Predmet arhivskih sporova i njeno korištenje, Arh. vjesn., god. 42 (1999), str. 231-242 Zahvaljujem se, što ste meni dodelili da danas govorim o Arhivskoj građi Arhiva Jugoslavije - predmetu arhivskih sporova i njenom korištenju. Radi se o izuzetno stručnoj, složenoj, odgovornoj i osetljivoj temi s obzirom na sve okolnosti koje su se događale na ovim, doskora našim zajedničkim prostorima. No, bez obzira na sva sporenja koja okružuju našu delatnost, ubeđen sam da će se uz malo dobre volje, koja će sigurno nastupiti kako "vreme odmiče i leci" i uz jasne principe naše struke koje samo treba ispoštovati, naći zajednički jezik, a na dobrobit arhivske struke a time i svih zemalja ranijih članica SFRJ. Ja bih sada izneo manje više poznate podatke o arhivističkoj delatnosti ranije SFRJ i arhivskoj građi Arhiva Jugoslavije, pa i sadašnjem stanju u ovoj delatnosti koje se manje više ne razlikuje od poznatog. U socijalističkoj Jugoslaviji arhivska služba je bila organizovana decentralizovano kao i zakonodavstvo koje je regulisalo organizaciju te službe, osnivanje i nadležnosti arhiva republika članica federacije. U tom periodu subordinacija Arhiva Jugoslavije i republičkih arhiva nije postojala osim između republičkih arhiva i arhiva unutar republika po osnovu matičnosti. Naime, postojalo je posebno arhivsko zakonodavstvo za arhivsku građu koja je nastajala u radu državnih i drugih organa i organizacija jugoslovenske države od njenog nastanka 1918. godine, za razliku od svake republike članice federacije koja je donosila propise o svojoj arhivskoj građi, nastaloj u radu organa i organizacija tih republika, kao i arhivske građe nastale na njihovim teritorij ama od najstarije sačuvanih dokumenata. Moj zadatak bi bio da obradim pitanja arhivske građe za koju je nadležan Arhiv Jugoslavije s obzirom daje ova građa postala predmet sukcesije. Organizacija arhivske službe u SRJ Arhivskom službom se smatra celokupna organizacija arhiva i drugih organa i organizacija nadležnih za zaštitu arhivske građe. Za arhivsku građu saveznih organa i organizacija u Saveznoj Republici Jugoslaviji organizovana je arhivska služba federacije koju čine: Arhiv Jugoslavije; arhivi odnosno arhivska odeljenja saveznih ministarstava za inostrane poslove, unutrašnje poslove i odbrane, za arhivsku građu koju sami stvaraju. U Republici Srbiji arhivsku službu čine Arhiv Srbije, kao centralna matična ustanova, s 31 istorijskim (opštinskim i gradskim) arhivom, 3 međuopštinska i 2 pokrajinska, kao i većim brojem specijalizovanih arhiva. U Republici Crnoj Gori organizovanje Državni arhiv Crne Gore s 13 organizacionih jedinica - odeljenja (opštinskih i međuopštinskih arhiva) koje pokrivaju čitavu teritoriju Crne Gore. Postoji takođe nekoliko specijalizovanih arhiva. 232