ARHIVSKI VJESNIK 7-8. (ZAGREB, 1964-1965.)

Strana - 384

zbirke. To je Camocijev »Isolarij« iz 1571/72 godine

31

, vjerojatno unikum u našim knjižnicama i arhivima. Za nas je on posebno dragocjen, jer je djelo našeg zemljaka Bonifacija Natala-Šibenčana

32

. Kao dokaz, da je Natal autor ovog Atlasa, služe nam njegovi inicijali N B, koje je on urezao u minucioznom naslovnom bakrorezu sa Marsom i Neptunom

33

. Atlas je veličine 19 X 26,5 cm, a sastoji se iz 88 karata od kojih na 20 listova vidimo naše primorske krajeve i gradove. Navest ću ukratko naslove i važnije osobine tih karata. 1. »Istria-Sotto il domino Veneto a fra li Golf i Trigestino et Quarner como peninsula sui mare Adriato. etc: In Venecia apresso Gio Franco. Camocio 1571«. Ova je karta rađena prema Coppijevoj predodžbi Istre iz 1525 godine

34

. 2. »Polla« — panoramski nacrt grada gledan poviše morske površine. Vidi se Coliseo Antico (arena), zatim Rine Antičke, Toracco de Orlando i crkva S. Maria de Premontori. 3. »Ossero« — vidi se Osor sa prevlakom i mostom. Na lošinjskoj strani diže se brdo Sansego sa crkvicom na vrhu, a u podnožju vide se male seljačke kućice. 4. »Zarra et Contado« — karta prikazuje slično kao kod Rote

35 okolicu Zadra. Prikaz zahvaća Velebit, Ličko sredogorje, Plješevicu i Dinaru na sjeveru i zadarski arhipelag na jugu. 5. »Sebenico et contado 1571« — prikazuje širu okolicu Šibenika sa zaljevom i unutrašnjim naseljima. Na sjever zahvaća terene do Promine (Petroua gora!) 6. »Sebenico antiquame.« — vidi se antički Šibenik sa Castelom i gorom Tramontana u pozadini. U prednjem planu su dva otoka sa tvrđavom te još jedan manji otočić sa crkvicom S. Andrea. 31 Naslov Isolarija je »Isole famose porti, fortezze, e terre maritime sotoposte alla Serma. Sigria. di Venetia, ad altri Principi Christiani, et al Sigor. Turco, nuoamëte poste in luce. In Venetia alla libraria del segno di S. Marco«. Giovanni Francesco C o m o c i o bio je u razdoblju 1560—1575 god. veoma aktivan venecijanski kartograf, ali se o njegovom životu i radu dosta malo zna. (Up. R. Gallo, Gioan Francesco Camocio and his Large Map of Europa, Imago Mundi No. VII, Stockholm 1950, 93—102). Prema istraživanjima R Almagià, Intorno ad una raccolta di carte cinquecentesche di proprieta del Lloyd Triestino, L'Uni verso III, 1927, 265—293, Camocio je već 1562 izradio veću kartu Istre »Istria sotto il domino Veneto fra li Golfi Trigestino et Quarner como peninsula sui mare Adriato. etc

. . . Apresso Gioan Francesco Camocio. In Venezia 1562«, ali on je i jedan od najstarijih autora karte Hrvatske. Njegova mapa »Novo dissegno délia Dalmatia et Crovatia MDLXIII. In Venetia apresso Gioan Francesco Camotium al segno della Piramide« čuva se danas u Marcijani. Prema ovoj karti izradio je Bertelli svoju kartu Hrvatske 1565, čiji faksimil donosi R. Almagià na tabli XXXV svoga veledjela »Monumenta Italiae Cartographica«, Firenze 1929. 32 Bonifacije Natal — Sibenčanin (1537—1592) izučio je umjetnički bakrorez u Veneciji, a zatim živio u Rimu zanimajući se kartografijom. Up. R. Almagià, Intorno all' opera cartografica di Natale Bonifacio, Arch, stor. per la Dalmazia, vol. 14, Roma 1933, 483. 33 Od sviju 88 karata 12 je potpisano sa Gio Francesco Camocio, 1 sa Donato Bertelli, 1 sa Martino Rota da Sebenico, 2 sa Domenico Zenoi, 4 sa Paolo Forlani, dok je 68 karata anonimnih. 34 Karta ima naslov »Serenissimo P. & DNO EXCELLmo D. Adrea Griti inclito duci venetiarum. Istria, Impresas anno MDXXV. Petrus Coppus«, štampana je prvi puta 1540 u Veneciji u Kopijevom radu »Del sito de L'Istria«; up. A. Degressi, Di Pietro Coppo e délie sue opere, Archeografo Triestino, Ser. III, vol XI, Trieste 1924. 35 Martin Rotta-Kolunić (1530—1596) rodom je Sibenčanin. Godine 1570 izradio je kartu »II vero Ritratto di Žara et di Sebenico co diligenza Ridotte in questa forma a comodita dei letori si como elle si ritrovano al présente del Anno MDLXÎX da Martino Rota-Sebencan«. Ovu je kartu preuzeo Ortelije u svoj Additamentum I 1573, kao list 15 c. O životu i radu Rotte up. M. Đuričić, Martin Kolunić, hrvatski grafičar iz XVI vijeka, Vijenac I, br. 23, Zagreb 1923. 384