ARHIVSKI VJESNIK 2. (ZAGREB, 1959.)

Strana - 548

da se zaštiti arhivska građa u registraturama Jačimović smatra, da arhivi sami nisu u stanju da riješe ovaj problem i da tome može pridonijeti jedino novi propisi o kancelarijskom poslovanju, novi kadar u registraturama, uža suradnja s arhivskim ustanovama i stalna kontrola nad čuvanjem građe u registraturama. Na inicijativu Državnog arhiva NR Srbije obrazovana je posebna komisija, sastavljena od predstavnika Društava arhivskih, muzejskih i bibliotekarskih radnika, sa zadatkom da prouči, koji arhivski materijal treba da prikupljaju arhivi, koji muzeji, a koji biblioteke, te da prouče mogućnosti, na koji bi se način stvorio uvid u svu tu građu. S tim u vezi odlučeno je da se osnuje »Centar za informacije o arhivskoj građi« pri Državnom arhivu NRS kao njegovo zasebno odjeljenje. O ovim koracima obavještava nas B. Mihalo vić (str. 118-120). Rubrika »Kritike i prikazi« (str. 203-227) obuhvaća uglavnom kritičke osvrte za razliku od onih u »Arhivistu« — uglavnom izdanja građe pojedinih .arhivskih i historijskih publikacija, s dobrim i umjesnim primjedbama. Vrlo je zanimljiva rubrika »Informacije i osvrti«. Tu je na prvom mjestu informativni članak V. Kuprešanina o »Radu na objavljivanju građe za istoriju Beograda«) (str. 229-234). Još u decembru 1947. povjerio je Narodni odbor grada Beograda rad na istraživanju, prikupljanju i objavljivanju građe za istoriju grada Beograda Seminaru za narodnu istoriju beogradskog univerziteta. Do sada su izašle dvije knjige: prva, »Dubrovačka arhivska građa o Beogradu« u redakciji prof. Tadića (za XVI. st.), a druga Građa za istoriju Beograda u Srednjem veku« u redakciji prof. Dinića. Međutim, u aprilu 1955. predložio je Istoriski arhiv grada Beograda Narodnom odboru, da mu se povjeri sistematsko objavljivanje građe iz domaćih i stranih arhiva, te da se organizira izdavački savjet, u koji bi pored profesora Beogradskog univerziteta ušao također i određeni broj stručnih lica iz samoga Arhiva, te nekoliko javnih i političkih radnika. Ovaj plan je stvarno prihvaćen u julu 1956, te je imenovan odbor, koji je započeo izradu plana. Pri tome su uskrsnula mnoga pitanja. S obzirom da su prve dvije knjige naišle na slabi interes publike, a smatra se, da je tomu uzrok, što su objavljeni tekstovi samo na originalnom jeziku latinskom i talijanskom), i bez dovoljno komentara, zamišljeno je, da bi se u buduće donosili originalni tekstovi sa prijevodom, ili barem onih najvažnijih dokumenata, dok bi se ostala donosila u izvodu ili u obliku regesta. Tako je odmah odlučeno, da se Dinićevo izdanje prevede u cijelini zajedno sa svim potrebnim naučnim aparatom, pošto se radi o srednjovječnoj gradi, koja je širem krugu čitača teže pristupačna. Međutim, nije lako shvatiti zamisao komisije, da se historija Beograda napiše što skorije, a da se publiciranje građe prepusti radu kroz duži niz godina. Mislimo, da se to protivi osnovnom zahtjevu metodologije. Ne zapadamo li pri tome u staru pogrešku, da sinteze pišemo prije monografija, a monografije opet na osnovu manje više slučajno poznatog ili pristupačnog materijala. Treba posumnjati, da li ima smisla danas ići još uvijek tim putem; Tek izvanredno važni razlozi dopuštaju da se postupi protivno, a takav postupak mora ostati uvijek izuzetak. — 548 —