Zakar Péter: „Egyedül Kossuth szava parancsolt…” Katolikus papok feljegyzései az 1848/49-es szabadságharc eseményeiről - Dél-Alföldi évszázadok 16. (Szeged, 2001)
LITTERAE MEMORIALES IOANNIS HÁM. ANNO 1850
utprimum adjuncta admiserint, votis Regnicolarum Sua Majestas satisfacere intendat, illico Currum conscenderint. Oeniponti, licet angustias et timores Cordis mei propter imminentia, ut ipse putabam, pericula, manifestare non praesumpserim, duos tamen Ecclesiasticos, qui ad Latus Majestatum erant, fiduciamque possidebant, privátim de situ Rerum Hungaricarum informavi et oravi, ut hoc ad notitiam Suarum Majestatum perferendo, permovere velint, ut pericula tempestiva ante vertere; — et cum nunc nullum ex Hgris 68 ad Latus habeant; aliquos, vei saltem aliquem, quem Sibi, et augustae Domui ex animo addictum, Rerumque Hungaricarum fundatam notitiam habentem, assumere dignentur; — qui salutaria et ad avertenda a Throno aeque ac Regno pericula apta Consilia suggerere valeat. — Cumque in nexu horum provocarer ad aliquem talem proponendum, sincere confessus sum, me in politicis non esse versatum, nec sufficientem habere notitiam Virorum, pro hoc critico, aeque, ac ponderoso munere praeferenter applicandorum; — ad ursionem attamen, ex iisque nunc in via expertus sum, praesumpsi commendare Excel. 69 Comitem Antonium Majláth, qui qua ante Cancellarius, Rerum Hungaricarum omnis procedúráé, ac modernarum etiam cirsumstantiarum optimam habét cognitionem, et Dinastiae ex animo addictus videtur; — nam in hoc itinere fraequentius[!] cum eo habendo discursum, summám erga Regnantem Domum adhaesionem, magnumque super eo dolorem manifestavit, quod Monarchiám in periculo versari videat; — et Sua Majestas, quasi Sibi relicta sit, absque viris, qui quoad Hungáriám recta consilia praebere possint; — simulque haud obscure indicavit, se etiam cum vitae Sacrificio paratum esse ad quaevis servitia, quibus augusta Domus periculo eripiatur. Apud praedictos viros, qui aeque cum aula die 12 a Aug. 70 Viennam reversi sunt, die 13-a Aug. 71 eadem, quae Oeniporennti[!] communicavi, repetii, et instantius, ut de tempore necessaria agere ne intermittant, oravi. 14-a Augusti Pestinum reversus, nihil in melius mutatum reperi; quin imo, quia in dies mala increscere adverti: praememoratos viros medio Litterarum (ne attentionem excitent, litteris 111. Epi 72 Castrensis Michaelis Leonhárd inclusarum, per eum admanuatarum) eorum, quae Oeniponti et Viennae communicavi; itemque, quod hic omnis mora noxia sit, merores 73 [!] feci. — Effectum insinuationis ex duabus sequelis cognovi: 1° quod initio Septembris Mg. D. 74 Consiliarius Ladislaus Domokos, horis vespertinis, me apud P. 75 Servitas accesserit, ex jussu, ut Ipse ajebat, Serenissimi Archi-Ducis Francisci, ac me nomine Ejus securum esse jussit, affidando, quod efficaces factae sint dispositiones ad omne malum et periculum antevertendum. — 2° quod etiam ab uno praememoratorum Ecclticorum 76 Virorum absque nominis SubHungaris Excellentissimum Augusti Augusti Illustrissimi Episcopi memores vö.: SCHEFFLER 1928. 51. Magnificus Dominus Patres Ecclesiaticorum
