Scriptores Ordinis S. Benedicti qui 1750-1880

exhibuit : ad Deum consolatorem suspiciens religionis et pietatis affectus fundebat: iam sibi restitutus et liberiore quasi motu oculos circumferens, quae in natura vidit delectabilia canebat, imo perversos mores hominum vei horum ad invicem conditiones diversas, ridendis semper, nunquam mordacibus, perstringebat facetiis : quae si quando ipsi deerant, iocosa derelinquens laudabili nisu ad serenas patriae laudes extollendas adscendit: itatamen

;ut immediate omnia ex valido animi affectu, gracili et nativo sermone fluere viderentur. Interim, anno 1807 mensib. Aug. et Sept. in Italiam iter instituit, Venetiis vero ultimum viae milliarium legit: ibique aliquot dies commoratus, sex pretiosa carmina lyrica exornavit; domum redux novum ex hoc itinere poëseos incitamentum sentiens, iocosa potissimum, sed quae animum simul moverent, componere perrexit et usque ad annum 1842 numerum 1

14 poëmatum complevit. —• Isto autem anno archivarius monasterii et paulo post secretarius r. r. d. abbatis designatus, insuper mense Octobri ex grammaticalibus classibus ad docenda humaniora provectus, late sibi patentem officiorum campum invenit: archívum ex miserabili strue in ordinem redigendum, singula documenta notanda, et, quae in ipsis contineantur, ad succum saltern in catalogum referenda; in schola novum ideoque sinistrum adhuc pensum praestandum, quod tanto difficilius fuit, quo minus libri tunc temporis discipulorum manibus triti fini suo respondebant. Talibus curis distentus parum abhinc poëseos studio vacare potuit. Insudavit sedulus archivarius annalibus monasterii elaborandis, prout ipse E. Iiauswirth in opere suo '„Abriss einer Geschichte der Benedictiner-Abtei zu den Schotten", anno 1857 edito, fatetur: se scribendae históriáé Scotensi imparem futurum fuisse, nisi antehac Bertholdus j)er 20 annos materiam tam commode disposuisset. Scripsit etiam, anno 1848, ineunte suo in humanioribus scholis magisterio, compendium artis mathematicae, quod quamvis non ederet, tarnen aptam in docendo normám sequebatur. Postquamvero prima eaque longe graviora in novis offLciis stipendia meruerat, ad colendam poësin quandoque redire non sibi poterat negare : ast quem antea mobili vividissimâque ne dicam nugatoriâ indole fuisse cognovimus, iam, laboribus pressum, severiorem faciem induisse miramur, edisserentem: in quibus vera animi tranquillitas sit invenienda; ubi terrarum optime sibi et ita quidem placeat, ut mortis ibi somnum dormire velit, et eiusdem tenoris alia. Sed post reformata per totam Austriam gymnasia (i85o) in solis semper linguis Germanâ et Latina sibi tam familiaribus discipulos instruebat, unde, aliquantulo liberius otium nactus, hilariore iterum animo iocosa sua carmina canere coepit, in quibus rustica illa apophthegmata, brevibus quatuor versibus absoluta, singulari laude nominentur. Ast iam anno 1851 gravi tussi laborans, invalescente morbo mense Martio i852, professurâ pro restituendâ sanitate derelictâ, Badenam se contulit, si forte campestris aër ad medelam percipiendam profuturus esset; nihilominus eodem anno dissertationem de dialecto Austriacâ programmati gymnasiali i852 inserendam typis mandavit, — quin opus videre perfectum dira mors ipsi concederet. Phthisi pulmonum i confectus Badenâ revertit et, anno aetatis 56