Bél Mátyás: Buda város leírása 1. A kezdetektől Mohácsig (Budapest, 1987)
Új-Buda
SECT. I. HISTORIAE VRBIS BVDENSIS PERIOÜ. I. 241 magnis 8c diuturnis curis, vix effecit, vt mala vrbis, iuxta & regni, ianarcntur: dum bellum rufticum, quod ad Peßum enarrauimus, regem , Budamcpie, in difcrimen vocaret. Coníequutum poftea, cum Maximiliano Caelare, i&umque aufpicato fcedus , labantem regis auctoritatem , inftauraturum credebatur, cuius ille tamen vfura, nequiuit diu perfrui : quippe, Budam redux » anno MDXVI. aetatis LX. III. Iduum Martii, fato fuo fumftus. quod, quale fuerit, & in quam pe- riculofum temporis articulum, inciderit, quamque dura regni exordia habuerit, Lvdovicvs puer, nusquam cognolcas melius, quam ex lugubribus eius litteris, quibus Sigismvndo patruo, Poloniae regi, mortem patris nunciabat: feriptae funt enim, dolenter non: minus, quam eleganti diCtione>. quas ideo, tamquam peculiare monumentum, ad cius temporis hiftoriam illuftrandam, non poffumus non, tametfi prolixiores paullo fint, ifthic interferere, ne intercidant penitus. Sunt autem iftiusmodi: Nihil dubitamus Maieftatem Veftram, prius, quam „ hac litterae noftrae ad eam peruenirent, de obitu, quondam Sercniffimi t, Domini Wladtslai, genitoris mei chariftimi, piae recordationis , cum ab „ aliis, tum a Maieftatis Veftrae, miffo proxime, ad paternam iplam Maiefta- „ tem oratore, qui eam, & exlpirantem vidit, & funebribus officiis, vsquead lepulchrum, interfuit, faClam eile certiorem. Debebat, ( fatemur ingenue ) id a nobis ante alios fieri, & fuiffet facium, nili dilationi, grauilfimaRegnorum noftrorum negotia, cauflam prae- buiffent. quam, fi Maieftas Veftra, vt credimus,expendet, nihil ambigimus, quin excufationi noftrae iuftae, locum fit datura. Incumbebant confinibus noftris, & praefertim Iayczae, grauilfima pericula , & quidem tanta , quanta numquadi antea. His enim paucis ante diebus, commeatus qui ad ipfam inferebantur, ab hoftibus intercepti fuerunt-, his qui inferebant, partim captis, partim caefis i nec erat amplius fpes vila, Iayczae retinendae, nifi noui commeatus, & noua praefidia, maiori, quam alias, manu, & copia, quam citilfime imponerentur. Cuius rei gratia, paterna Maieftas,paulo ante mortem Tuam, Dominos primates regni, vocari ad le iulTerat, de his auertendis periculis confulturus. qua: res, licet agi, & follicite tra&ari coepta fuerit, prius tamen, quam abfolucrctur, paterna Maieftas, cura, tam ardui ,, negotii, nobis relicfta, viucndi finem fecit. Quanquam autem haec res, per nos,Deo adiuuante, confilio pariter, & fubfidioDominorum confiliariorum noftrorum, nobiscum exiftentiumy eo deduóla fit, vt & praefidia, & commeatus, non fine magnis laboribus & curis, comparati, in itinere iam fint; non poffumus tamen non, vehementer Iayczae noftrae timere \ tum propter inediam maxime, qua laborant, qui eam tenent, fi modo teneant, nam non latis eft nobis exploratum, in noftrane , an holtium potcftate fit Iaycza conftituta *, tum etiam, quod iciamus, haec praefidia & commeatus, fine confli&u, cuius exitus dubius eft, imponi non polle. Dum igitur cum praffatis D. confiliariis noftris, circa huius rei expeditionem occupamur accuraTom. III. Hh tius, 167 99 9* 99 99 99 39 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 99 fadm mutrimaniorum , CUM Calare: dies regi fuf reruns: de eo , lugubres Lu- douici ad Sigismun- dum Polo- n iu Kfgem litteru.